W dzisiejszych czasach niewiele jest elementów codziennego życia, które nie podlegają pewnym zmianom. Zmiana ta może być nagła i rewolucyjna lub subtelna i stopniowa.
Zdolność branży do nadążania za tymi zmianami wiele mówi o wskaźniku jej powodzenia. Ci, którzy nie nadążają, szybko zostają w tyle.
Przykładem tego jest rozpowszechnianie się podejścia, polegającego na koncentracji uwagi na najemcach w branży nieruchomości, a proptech pomaga w jego wdrażaniu.
W tym wpisie badamy niektóre zmiany zachodzące w branży nieruchomości i ich związek z wyżej wymienionym podejściem.
Mieszkanie jako usługa to nowa normalność
Obsługa klienta nie zawsze była w centrum uwagi w branży nieruchomości, ale staje się coraz ważniejsza ze względu na presję zewnętrzną.
„Nie chodzi już tylko o podpisanie umowy, odebranie kluczy i niekontaktowanie się już nigdy więcej z wynajmującym” – mówi Bert Van Lunteren, dyrektor generalny firmy Schep Vastgoedmanagers, zarządcy nieruchomości świadczącego pełen zakres usług w Holandii. Nieruchomości stają się usługą, a nie tylko produktem, stąd określenie „mieszkanie jako usługa”.
Jak doszło do tej zmiany?
- Wyższe oczekiwania w zakresie obsługi klienta. Rozwój technologii i „uberyzacja" tradycyjnych branż oznaczają, że oczekiwania konsumentów B2C (ang. business-to-consumer) trafiają na rynek nieruchomości.
- Gospodarka. Obecna sytuacja gospodarcza przyczynia się do tego, że domy stają się coraz mniejsze. Firmy z branży nieruchomości skupiają się bardziej na zapewnianiu wspólnych przestrzeni i dodatkowych usług, aby zrekompensować mniejszą przestrzeń mieszkalną.
- Zmiana psychologiczna. Współcześni najemcy cenią sobie bardziej zdobywanie doświadczeń niż rzeczy materialne. W tym kontekście mieszkanie wiąże się bardziej z użytkowaniem niż własnością. Dlatego też firmy z branży nieruchomości muszą brać pod uwagę doświadczenia użytkowników.
Rosnący nacisk na poprawę doświadczeń klientów skłania zarządców nieruchomości do wdrażania udogodnień, takich jak centra fitness, pokoje wypoczynkowe i wspólna przestrzeń w celu przyciągnięcia najemców i zwiększenia retencji.
Firma Van der Vorm – właściciel i deweloper międzynarodowego portfela nieruchomości mieszkalnych i komercyjnych – włączyła do swoich nieruchomości przestrzenie wspólne, w których najemcy pracujący z domu – lub po prostu mający ochotę na spotkania towarzyskie – mogą wpaść, napić się kawy i nawiązać nowe znajomości.
Van de Vorm nie pobiera opłat za kawę. Firma jest świadoma tego, jaką wartość mogą wnieść przestrzenie wspólne, które pomagają w zwalczaniu samotności, budowaniu społeczności i zwiększaniu retencji.
ESG nabiera coraz większego znaczenia
W miarę pogłębiania się kryzysu klimatycznego współcześni najemcy stają się coraz bardziej świadomi w zakresie ekologii.
Aby dostosować się do współczesnych najemców, a także osiągnąć własne cele w zakresie zrównoważonego rozwoju, zarządcy nieruchomości wdrażają energooszczędne funkcje w budynkach, promują ekologiczne metody transportu i zachęcają najemców do zaangażowania się w zmniejszanie śladu węglowego.
W szerszym ujęciu rynek nieruchomości poddaje się tendencji do funkcjonowania zgodnie z zasadami ESG. Inwestorzy na rynku nieruchomości mają obowiązek przedstawić bankom dowód zgodności ze standardami ESG, a wiele modeli ESG opiera się na opiniach najemców – zwłaszcza tych na temat zdrowia i ogólnego dobrostanu.
Instytucje finansowe postrzegają firmy stosujące zdecydowane praktyki ESG jako firmy o niższym ryzyku i z większym prawdopodobieństwem generowania długoterminowej wartości. Realizując spójną politykę ESG, firmy z branży nieruchomości mogą wykazać swoje zaangażowanie w łagodzenie zagrożeń dla środowiska, rozwiązywanie problemów społecznych i podtrzymywanie ładu korporacyjnego.
To z kolei może poprawić ich zdolność kredytową i podnieść atrakcyjność dla kredytodawców, co przełoży się na lepsze warunki finansowe i korzystniejsze stopy procentowe.
W tym przypadku nieruchomości mogą odegrać wiodącą rolę. Jest to już największy sektor na rynku kredytów powiązanych ze zrównoważonym rozwojem, z emisją o wartości 97 miliardów dolarów według stanu na maj 2022 r. (Źródło)
Najemcy, ich oczekiwania i postawy ewoluują
Obecne realia ekonomiczne i kulturowe nie sprzyjają osiąganiu „kamieni milowych" życia danej jednostki, które byłyby normalne i osiągalne 20 lat temu.
Widzimy to najwyraźniej w trudnościach, jakie napotyka wielu młodych ludzi, próbujących nabyć nieruchomość. W rezultacie coraz więcej osób decyduje się na wynajem.
„Nastawienie wobec wynajmu bardzo się zmieniło” – mówi Bert van Lunteren. „Lata temu, jeśli nie mogłeś kupić domu, nie radziłeś sobie dobrze [finansowo]. W 2023 r. takie stwierdzenie nie jest już prawdziwe.”
„Młodsze pokolenia cenią sobie mobilność i elastyczność ponad bardziej tradycyjne wyznaczniki sukcesu, takie jak posiadanie domu i samochodu. Chcą łatwo się przemieszczać i nie chcą być przywiązani do jednego miejsca”.
Według Kelly Scott istnieje jeden szczególny trend ostatnich lat, który wpływa na zmianę modeli biznesowych oraz sytuacji firm z branży nieruchomości.
„Mamy tu do czynienia z inflacją i spowolnieniem rozwoju gospodarczego” – mówi. „Oznacza to, że wszystko jest droższe – łącznie z mieszkaniami na sprzedaż – a to oznacza, że więcej osób wynajmuje. To przykład poważnej zmiany kulturowej”.
„W Wielkiej Brytanii normą było kupno domów. Rośnie jednak trend, w którym osoby kupujące nieruchomość po raz pierwszy napotykają trudności z wejściem na rynek."
„To wydłuża cały proces, powodując wzrost liczby osób uciekających się do wynajmu. Podkreśla to czynniki skłaniające firmy z branży nieruchomości do zmiany swoich modeli biznesowych".
„To dostosowanie się do panujących warunków znajduje odzwierciedlenie w rosnącej popularności umów co-livingowych w dużych miastach europejskich. Jednak, aby skutecznie osiągnąć sukces biznesowy, należy sprawić, żeby poszczególne osoby w tych firmach zrozumiały szersze trendy makrośrodowiskowe i ich znaczenie dla firmy, zespołów w niej pracujących i dla nich samych jako jednostek".
Outsourcingowe zarządzanie nieruchomościami jest obecnie standardową praktyką
Wielu zarządców nieruchomości zleca pewne czynności – takie jak konserwacja obiektu i naprawy – zewnętrznym usługodawcom, aby obniżyć koszty, poprawić wydajność i podnieść poziom usług.
„W przeszłości kierownicy techniczni byli w stanie wykonywać proste zadania, takie jak konserwacja wind i kotłów, ale obecnie wymaga się od nich szerszej wiedzy technicznej i doświadczenia” – mówi Bert van Lunteren.
„Firma musi podjąć decyzję, czy zająć się wszystkim we własnym zakresie, czy zlecić niektóre zadania wyspecjalizowanym firmom. Posiadanie dużego wewnętrznego zespołu może być korzystne, ale nie zawsze jest praktyczne i opłacalne".
„Spółka powinna działać jako łącznik między użytkownikami, klientami i różnymi dostawcami usług, aby zapewnić najlepsze doświadczenia mieszkalne. Oznacza to, że firma musi być bardziej zaangażowana w zapewnienie łączności między wieloma kontrahentami i kierowanie nimi”.
Co Ty możesz zrobić?
Wiedza to połowa sukcesu. Teraz już wiesz, co się zmienia. Czas działać. Ale w jaki sposób?
Zrozum bariery, które Cię ograniczają.
Wiele firm z branży nieruchomości opiera się zmianom ze względu na brak zrozumienia, obawę przed porażką lub utratą reputacji oraz ograniczone wsparcie ze strony wyższej kadry kierowniczej. Inne ograniczenia to m.in.
- Koszty i czas, który należy poświęcić na wdrożenie nowych technologii, a także nadmierne poleganie na nieefektywnych i rozbitych na wiele części starszych technologiach.
- Przepisy regulujące branżę, które utrudniają dostosowanie się do trendów, wprowadzenie innowacji, i technologii wykraczających poza tradycyjne ramy.
- Trudność w znalezieniu osób z określonym zakresem umiejętności, które są potrzebne, aby móc nadążyć za trendami współczesnych najemców i tworzyć nieruchomości odpowiadające ich zmieniającym się potrzebom.
Bert wiąże to z obszarem, w którym nieruchomości koncentrują swoje zasoby.
„W branży nieruchomości tradycyjnie skupiano się na budynkach jako takich, a mniej na doświadczeniach klientów lub cyfryzacji”.
Ale to wszystko wkrótce się zmieni. Zarządcy nieruchomości muszą wprowadzać innowacje i wykorzystywać nowe technologie, jeśli chcą dostosować się do zmian zachodzących w zakresie potrzeb i oczekiwań najemców. Muszą stać się zorientowani na najemców.
Znajdź różnicę między „zmianą” a „przemianą”
Kiedy branże przechodzą znaczące zmiany, ważne jest, aby zrozumieć, co możesz, a czego nie możesz kontrolować. Według Kelly Scott rozróżnienie między „zmianą” a „przemianą” ma kluczowe znaczenie dla transformacji cyfrowej.
„Zmiana” odnosi się do czynników zewnętrznych, takich jak fuzje, postęp technologiczny lub zmiany trendów, które wpływają na przedsiębiorstwa. Zmiany te mogą być nagłe i destrukcyjne. Mogą też wymagać adaptacji w celu przetrwania i odniesienia sukcesu.
Z drugiej strony „przemiana” odnosi się do procesu psychologicznego, przez który muszą przejść poszczególne osoby w firmie, aby skutecznie dostosować się do zmiany. Wiąże się to ze zmianą sposobu myślenia, zachowań i metod pracy w przekonaniu, że dana zmiana zakończy się sukcesem. Niestety firmy często nie dostrzegają znaczenia przemiany, uznając ją za czasochłonną i wymagającą zbyt dużej ilości zasobów."
„Nawet stosunkowo niewielkie zmiany taktyczne mogą potencjalnie zaniepokoić zespoły. Bycie proaktywnym w rozpoznawaniu i zarządzaniu „emocjami organizacyjnymi” może stworzyć podstawę dla płynnej i skutecznej przemiany. Lekceważenie, zaniechanie przewidywania i mierzenia się z tymi (zrozumiałymi) emocjami może skutkować kiepskimi wynikami biznesowymi i odejściem kluczowych pracowników.
„Podstawowym problemem jest tendencja kierownictwa do priorytetowego traktowania zmian, które bezpośrednio przyczyniają się do poprawy wyników finansowych, z częstym pomijaniem przemian wymaganych do utrzymania i poprawy ogólnego stanu firmy”.
„Niuanse dotyczące tego, jak jednostki reagują na zmiany, są często pomijane, dopóki nie pojawią się poważne problemy. Do tego momentu firma mogła już niestety napotkać komplikacje, cenni pracownicy mogli rozpocząć poszukiwania nowej pracy, a uświadomienie sobie korzyści wynikających ze zmiany mogło stać się bardziej złożone”.
Podsumowanie
Rynek nieruchomości przechodzi obecnie znaczące zmiany napędzane przez technologię, ekonomię i trendy społeczne. Nacisk przenosi się na obsługę klienta, a koncepcja „mieszkania jako usługi" staje się coraz bardziej powszechna.
Współcześni najemcy oczekują lepszych doświadczeń, co prowadzi do transformacji wewnątrz branży. Zrównoważony rozwój i praktyki ESG zyskują na znaczeniu, a zarządcy nieruchomości wdrażają rozwiązania przyjazne dla środowiska i przestrzegają zasad ESG, aby poprawić swoją zdolność kredytową.
Zmieniające się oczekiwania i postawy, szczególnie te młodszych pokoleń ceniących sobie mobilność i elastyczność, doprowadziły do wzrostu liczby najemców. Zarządzający nieruchomościami zlecają również niektóre zadania wyspecjalizowanym usługodawcom, aby poprawić wydajność i poziom usług.
Istnieją jednak bariery utrudniające zmiany, w tym niechęć do nowych technologii, wyzwania dotyczące obowiązujących przepisów i brak odczuwania potrzeby zmian. Aby dobrze prosperować w tym zmieniającym się środowisku, firmy z branży nieruchomości muszą wdrożyć innowacje i skoncentrować się na najemcach.
